ارزیابی خطر و خسارت روانگرایی خاک در دشتهای ساحلی دریای خزر، استان گلستان

شناخت نواحی مستعد خطرات طبیعی، از گام?های اولیه در مدیریت منابع طبیعی و برنامه?ریزیهای توسعه?ای وعمرانی است. روانگرایی به عنوان یک فرایند طبیعی، خطر ناپایداری زمین، نشست نامتقارن سازه?های مهندسی و کاهش ظرفیت باربری خاک را به دنبال دارد. به این دلیل برای مقابله با آثار مخرب این خطر طبیعی، شناسایی مناطق مستعد آن بسیار ضروری است. روانگرایی یکی از مهمترین پدید?ه?های ژئوتکنیکی است که در خاکهای سست و ماسه?ای اشباع در اثر بالارفتن فشار منفذی و کاهش مقاومت برشی رخ داده و منشا خسارتهای شدید سازه?ای به هنگام وقوع زلزله آستانه ای است. این تحقیق در سواحل جنوب شرقی دریای خزر با هدف پهنه?بندی خطر با مدل تجربی سه پارامتری swm انجام شده است. پارامترهای مدل شامل خاک، عمق آب زیرزمینی و شتاب افقی زمین است. پس از تهیه داده?ها و نقشه?های رقومی پایه، با توجه به نوسان در وضعیت سطح ایستابی، شتاب افقی زمین و سناریوی تغییر مرکز سطحی زمین لرزه، 30سناریوی بروز خطر تدوین گردید و در محیط نرم افزاری arcgis، با همپوشانی لایه ها، نقشه خطر روانگرایی با 5 کلاس تهیه شد و برای خسارت کلی روانگرایی از معادله عمومی ریسک استفاده شد. راهها، ساختمان ها، منبع آب و اراضی زراعی به عنوان عناصر درمعرض خطر انتخاب شدند. آسیب پذیری عناصر براساس درجه اهمیت عناصر و درمقیاس شدت خطر ارزش دهی شد. نقشه خسارت از ضرب 3 نقشه شدت خطر، عناصر درمعرض-خطر و آسیب پذیری عناصر بدست آمد. نتایج نشان داد که 71 درصد از سطح منطقه در کلاس بدون خطر و 82 درصد منطقه در کلاس خسارت خیلی کم قرار دارد. همچنین سناریوی 5 دارای بیشترین احتمال ایجاد خطر و خسارت بوده و به عنوان سناریوی بحرانی خطر و خسارت انتخاب شد. تفاوت فراوانی کلاسهای خطر و خسارت بر اساس آزمون کای اسکور در سطح احتمال 1 درصد معنی?دار بوده و نماینده تفکیک بالایی بین کلاس?های خطر و خسارت است.